Aanvraag voor vergoedingspensioen (K.)I.V.T.
1. Arbeidsongevallen worden veroorzaakt door werk of arbeidsomstandigheden
a. Het indienen van de aanvraag
De aanvraag tot het bekomen van een vergoedingspensioen moet op straffe van nietigheid, bij een ter post aangetekende brief gericht worden aan:
Federale Pensioendienst (FPD), Ambtenarenpensioenen Contact Center, Zuidertoren – 1060 Brussel
b. Aanvragen via de hiërarchische weg
De aanvragen hoeven in principe nooit de hiërarchische weg te volgen, behalve wanneer de betrokkene zich buiten het grondgebied van het Rijk bevindt. In dat geval kan de ter post aangetekende brief vervangen worden door een aanvraag van betrokkene overgemaakt door bemiddeling van de militaire overheid of van de Belgische diplomatieke diensten .
c. Noodzakelijke elementen van de aanvraag
De aanvraag dient, op straffe van nietigheid, naast de identiteit van de betrokkene (naam, voornaam, adres, stamnummer, …), alle nodige inlichtingen te bevatten nopens de gebeurtenissen die aanleiding hebben gegeven tot de schade.
Bovendien moet duidelijk de aard van de aangevoerde lichamelijke schade worden opgegeven. Er wordt erop gewezen dat de aandoeningen die door de betrokkene vermeld zijn strikt identiek moeten zijn met de aandoeningen die door de eenheidsgeneesheer op het Model 150 of op het medisch attest vermeld zijn. Daarom wordt aanbevolen de vastgestelde kwetsuren of lichaamsgebreken eveneens door de geneesheer te laten invullen op het aanvraagformulier of tijdens de raadpleging, met de geneesheer, de eenvormigheid van de aanvraag en het medisch attest na te gaan.
Het wordt ten zeerste aangeraden om de eventuele operatie of zending, tijdens dewelke de schade werd opgelopen, te vermelden. Dit laat toe om de bedragen oorlogstijd te bekomen van in het begin.
Ten slotte moet de aanvraag absoluut ondertekend worden.
d. Medisch attest
Een Model 150 of een medisch attest opgemaakt en ondertekend door een militaire of burgergeneesheer naar keuze van de aanvrager, moet bij de aanvraag gevoegd worden op straffe van nietigheid. De aanvraag kan slechts in aanmerking worden genomen vanaf het tijdstip waarop voor elke kwetsuur of lichaamsgebrek de geneesheer zijn vaststellingen meldt en zijn advies uitbrengt over het aangevoerde verband met de dienst. Aangeraden wordt de geneesheer het getuigschrift te laten opmaken ofwel op Model 150 ofwel op papier met hoofding of met zijn stempel.
e. Verplichte vermelding
De verklaringen of vaststellingen van de getuigen moeten beëindigen met de woorden: “Ik bevestig op mijn eer dat deze verklaring echt en volledig is”. De handtekening van de getuigen moet bevestigd worden in de gemeente of stad van zijn woonplaats of door z’n korps- of eenheidscommandant waartoe hij behoort.
f. Opmerking
Alleen originele stukken of voor eensluidend verklaarde fotokopieën kunnen in aanmerking worden genomen.
g. Geen-geldige aanvraag en voornaamste weigeringsgronden
Als aan één of meer essentiële voorwaarden niet is voldaan, kan de aanvraag niet als rechtsgeldig worden beschouwd. De voornaamste weigeringsgronden kunnen terug gevonden in de “procedure beschrijving”.
Termijn waarin de aanvraag ingediend moet worden
Het vergoedingspensioen zal ingaan op de dag van het schadelijk feit wanneer de lichamelijke schade te wijten is aan een ongeval of aan een kwetsuur (en dus niet aan een ziekte), indien de pensioenaanvraag geldig ingediend werd voor het verstrijken van de derde maand die volgt op deze gedurende welke het schadelijk feit zich heeft voorgedaan.
Wanneer het slachtoffer zich, ten gevolge van het schadelijk feit, in de lichamelijke onbekwaamheid bevindt een aanvraag in te dienen, kan de Minister die de vergoedingspensioenen onder zijn bevoegdheid heeft een aanvraag toelaten ingediend door een derde in naam van het slachtoffer, voor zover deze aanvraag geldig ingediend wordt gedurende de periode tijdens welke het slachtoffer zich in bovenvermelde toestand heeft bevonden. De Minister kan de ingangsdatum van het pensioen vaststellen op de dag van het schadelijk feit, wanneer het slachtoffer zich in voormelde omstandigheden bevond, indien de pensioenaanvraag geldig werd ingediend voor het verstrijken van de twaalfde maand die volgt op deze gedurende welke het schadelijk feit zich heeft voorgedaan.
Bij overlijden van een militair gaat het vergoedingspensioen voor een rechthebbende in op de eerste dag van de maand die volgt op deze gedurende dewelke het slachtoffer van het schadelijk feit is overleden, voor zover de pensioenaanvraag “geldig” wordt ingediend voor het einde van de derde maand die volgt op deze van het overlijden; wanneer de aanvraag niet wordt ingediend binnen de vermelde termijn, gaat het pensioen in op de eerste dag van de maand waarin de aanvraag “geldig” wordt ingediend.
2. Beroepsziekten worden veroorzaakt door werk of arbeidsomstandigheden
Indien de aandoening een lichamelijk of geestelijk stoornis is, welke teweeg gebracht werd door de volbrachte dienst of geleverde prestatie, zal deze behandeld worden als arbeidsziekte en wordt met dezelfde documenten aangevraagd als bij arbeidsongevallen.
Niet iedere ziekte die men op het werk oploopt is een beroepsziekte.
Beroepsziekten zijn aandoeningen die in hoofdzaak worden veroorzaakt door het werk of arbeidsomstandigheden. Beroepsziekte wordt op verschillende manieren gedefinieerd. In deze bijdrage wordt beroepsziekte gedefinieerd als: ‘Een klinisch waarneembare aandoening die in overwegende mate door het werk of arbeidsomstandigheden is veroorzaakt’, conform het KB van 22.01.2013 – BS van 11.02.2013 Lijst van de beroepsziekte Of anders geformuleerd: ‘Gezondheidsschade die er niet zou zijn geweest als de werkzaamheden niet zouden zijn uitgevoerd’. Deze definitie heeft een expliciet preventief doel en kent hierdoor de criteria om vast te stellen in welke mate werk of arbeidsomstandigheden de oorzaak is.
Verschillende definities van beroepsziekten
De keuze voor een definitie is afhankelijk van de context waarin, en het doel waarvoor de definitie wordt gebruikt. Andere veelgebruikte definities zijn:
- De wettelijke definitie is: ’Een ziekte of aandoening als gevolg van een belasting die in overwegende mate in arbeid of arbeidsomstandigheden heeft plaatsgevonden’. De lijst van de rekende actuele beroepsziekte hierbij aan.
- Juridisch-verzekeringsgeneeskundige definities worden gebruikt bij aansprakelijkheidskwesties of compensatieregelingen (voor uitkeringen). De criteria zijn streng. Binnen deze definities vallen bijna uitsluitend klassieke beroepsziekten zoals mesothelioom en lawaai slechthorendheid. Er is sprake van een exclusieve relatie tussen (één) oorzaak en (één) aandoening.
- Bedrijfsgezondheidskundige definities zijn gericht op het vaststellen van een relatie tussen aandoening en arbeid en hebben een preventief doel. Ze zijn ruimer geformuleerd. Men spreekt hierbij wel van werkgebonden aandoeningen. Aandoeningen met meer dan één oorzaak kunnen ook als werkgebonden worden aangemerkt, maar de niet gerelateerde arbeidsoorzaken worden in aftrek genomen als vroeger – gelijktijdig of latere vreemde factoren van de globale berekende aandoening.
Indeling beroepsziekten op basis van causaal verband
De relatie tussen ziekte en werk is niet bij alle beroepsziekten even sterk en eenduidig. Een duidelijk causaal verband biedt meer aangrijpingspunten voor preventieve maatregelen. Grofweg kunnen beroepsziekten op basis van de mate van causaal verband in drie groepen worden ingedeeld:
- Klassieke beroepsziekten: beroepsziekten met een duidelijk, vaak enkelvoudig, verband tussen oorzaak en aandoening. Voorbeelden zijn mesothelioom door asbest en astma door isocyanaten, een ingrediënt van onder andere harde lakken.
- Werkgebonden aandoeningen: aandoeningen waarbij de relatie met werk weliswaar aanwezig is (plausibiliteit), maar minder eenduidig is, omdat meerdere oorzaken een rol spelen. Voorbeelden zijn overspannenheid na overbelasting in het werk en rugklachten bij zwaar tillen. Hierbij kunnen ook privé-omstandigheden en een verminderde belastbaarheid een belangrijke rol spelen.
- Aandoeningen die vaker voorkomen op groepsniveau, bijvoorbeeld beroepsgroepen of in bepaalde arbeidsomstandigheden. Een dergelijke relatie, waarbij de relatie met werk niet duidelijk aanwezig is, blijkt vaak alleen uit epidemiologisch onderzoek. In individuele gevallen is het daarom moeilijk een causaal verband aan te tonen. Een voorbeeld is een verhoogd risico op hart- en vaataandoeningen bij mensen die in ploegendienst (met nachtdiensten) werken.
3. Aanvraag modellen
Bijlage A is een model van aanvraag vergoedingspensioen.
Bijlage B is een model van medisch attest (indien geen model 150).
Bijl C attest van verklaring van getuige.
Bijl D is een model van aanvraag ingediend door een derde
(broninformatie: Ministerie van Defensie DGHR-SPS-SOCPENV-001)